ガウス積分



${\displaystyle \int_{-\infty}^\infty e^{-x^2} \, dx }$ の代わりに、 \[ \int_{0}^\infty e^{-x^2} \, dx = \frac{1}{2}\int_{-\infty}^\infty e^{-x^2} \, dx \] を求める。 そのために、 \[ F(t) = \int_0^t e^{-x^2}\, dx  \] と置く。 \[ F'(t) = e^{-t^2} \] だから、 \begin{eqnarray*} \frac{d}{dt} F^2(t) &=& 2 F'(t) F(t) \\ &=& 2\int_0^t e^{-t^2-x^2}\, dx  \end{eqnarray*} ここで、${x=ty}$とおくと、${dx = t dy }$ で ${0 \le y \le 1}$なので、 \begin{eqnarray*} \frac{d}{dt} F^2(t) &=& 2\int_0^1 t e^{-t^2(1+y^2)}\, dy \\ &=& -\frac{d}{dt} \int_0^1 \frac{ e^{-t^2(1+y^2)}}{1+y^2}\, dy \end{eqnarray*} すなわち、 \begin{equation*} \frac{d}{dt} \left\{ F^2(t) + \int_0^1 \frac{ e^{-t^2(1+y^2)}}{1+y^2}\, dy \right\} = 0 \end{equation*} となるので、 \begin{equation} F^2(t) + \int_0^1 \frac{ e^{-t^2(1+y^2)}}{1+y^2}\, dy \label{eq:const} \end{equation} は、$t$に依らない定数である。 そこで、(\ref{eq:const})式に${t =\infty}$を代入したものと ${t = 0}$を代入したものを等しいとおくと、 ${ F(0) = \int_0^0 e^{-x^2}\, dx = 0 }$ なので、 \begin{equation} F^2(\infty) = \left( \int_{0}^\infty e^{-x^2} \, dx \right)^2 = \int_0^1 \frac{dy}{1+y^2} \end{equation} を得る。 (2)式の右辺は、 \begin{eqnarray*} \int_0^1 \frac{dy}{1+y^2} &=& \int_0^1 \frac{dy}{(y+i)(y-i)} \\ &=& \frac{-i}{2} \int_0^1\left( \frac{1}{y-i} - \frac{1}{y+i} \right)\, dy \\ &=& \frac{-i}{2} \left[ \ln \left(\frac{y-i}{y+i} \right) \right]_0^1 \\ &=& \frac{-i}{2} \ln \left\{\left(\frac{1-i}{1+i} \right) \left( \frac{i}{-i}\right)\right\} \\ %&=& \frac{-i}{2} \ln \left(\frac{1+i}{1-i} \right) \\ %&=& \frac{-i}{2} \ln \left(\frac{e^{i\pi/4}}{e^{-i\pi/4}} \right) \\ &=& \frac{-i}{2} \ln \left(i \right) \\ &=& \frac{-i}{2} \ln \left(e^{i \pi/2} \right) \\ &=& \frac{\pi}{4} \end{eqnarray*} となるので、 \[ \int_0^\infty e^{-x^2}\, dx = \frac{\sqrt{\pi}}{2} \] すなわち、 \[ \int_{-\infty}^\infty e^{-x^2}\, dx = \sqrt{\pi} \] を得る。


参考文献
  1. https://gowers.wordpress.com/2007/10/04/when-are-two-proofs-essentially-the-same/\comment-239